İnsanlar arasında iletişimi sağlayan ve yalnızca insan türüne özgü olan en önemli araç konuşma eylemidir. Düşünceler ses denilen sembollere dönüştürülerek konuşma aracılığı ile iletilir. Bu beceri de vücutta uyumlu çalışan birçok sistemin kontrolü altındadır. Konuşma davranışı ve temelde konuşmanın temel birimi olan sesin çıkarılması insan vücudundaki pek çok organı içeren karmaşık bir eylemdir. Sesin çıkarılmasında en önemli organ, boyundaki dil kökü ile nefes borusu arasında yer alan gırtlaktır. Gırtlağın iki görevi vardır. Hem solunum sırasında nefes borusuna hava dışında yabancı bir cisim girmesini önler, hem de ses çıkmasında temel organdır. Sesin çıkarıldığı asıl bölge solunum sistemidir. Bu sistem de diyafram, akciğerler ve nefes borusundan oluşur. Düşüncelerin ses sembolleri ile kurulu…

Her çocuk için, yaşına, algılama biçimine ve yaşadığı kültüre bağlı olarak bütün aktiviteler “oyun” anlamı taşıyabilir. 18 aylık bir çocuğun elinden bir şeyler fırlatıp eğlenmesi de, bir grup çocuğun, dondurucu soğuğa aldırmadan kızaklarda koşturması da, Afrikalı bir toplum için erişkinliğe geçiş törenleri de bir oyun biçimidir. Bu örnekleri çok daha fazla çeşitlendirebiliriz. Bu aktivitelerin en temel özelliği, eğlendirici (haz verici) olmasıdır. Bunun dışında; yüzeysel bakıldığında fark edilemeyecek ama kapsamlı düşünüldüğünde anlaşılabilecek; her çocuk için geçerli birçok yararı vardır oyun oynamanın. Çocuğun oyun oynamaktan sağladığı yararlar; yaşına, oyunun şekline ve oyun ortamına göre çok çeşitlidir elbette. Kimi oyunlar semboliktir, örn; evcilik oynamak. Kimi oyunlar zihinsel becerileri destekler, örn; çeşitli bilmeceler, bilgisayar…

Ergenlikte ve ilk gençlikte değişim hızlıdır. Beden hızla gelişir, duygusal taşkınlıklar oldukça fazladır, ailenin sunduğu kalıp davranışların dışına çıkma niyetleri gözlenir, kendi bakış açısıyla dünyayı yargılama (egosantrizm) belirgindir. Yani, genç; sınırlarını zorlar sürekli olarak. Sınırların zorlandığı; çocukluk ile erişkinlik arasındaki kimlik arayışının (bazen de karmaşasının) yoğun olduğu bu dönemde; gençlerin çevrelerinde kurdukları arkadaşlıklar onlar için adeta bir laboratuar ortamıdır. Arkadaş grupları aynı zamanda büyüme denemelerinin sınandığı ortamlardır. Genç, erişkinlerin denetiminin olmadığı bir dünyada aile dışında birileriyle ilişki kurmayı ve ilişkisinin sorumluluğunu almayı öğrenir, yaşıtlarının yaşam deneyimlerini paylaşır, onların sorunlara çözüm üretme stratejilerini izler, grup içinde duygusal ve sosyal destek alır, kendi kimliğini, karakterini, yeteneklerini, ilgi alanlarını tanıdığı ve tarttığı bir…

Çocuklarda cinsel gelişim, önem sırasına göre sıralanabilecek birçok etkenle belirlenir. Biyolojik faktörler bunlar içinde en önemlisi ve başta gelenidir. Biyolojik faktörler dendiğinde, çocuğun anne karnında genlerle belirlenen cinsiyet yapısı ve hipotalamus, hipofiz isimli beyin bölgelerinden yaşam boyu salınan cinsiyet hormonları arasındaki denge anlaşılır. Bunun yanında anne babanın, kendi cinsiyet rollerini sağlıklı olarak sergileme becerileri, çocuklarını yetiştirme stilleri de, çocuğun cinsel gelişiminde en önemli çevresel faktördür ve doğumdan erişkinliğe kadar her yaşta etkilidir. Çocuğun bakımı ile yakından ilgili, besleyici olmayı, model olmayı başarabilen anne babalar, bu noktada çocuğa daha yararlı olmaktadırlar. Anne veya babanın yokluğu, aşırı soğukluğu, baskıcılığı gibi durumlar, çocuğun diğer ebeveyne karşı bağımlılık yaratacak derecede aşırı korunması, çocukla yakın…

Çocukların gelişimi çok hızlıdır. İlk üç yılı daha belirgin olmak üzere, özellikle ilk 6 yaş; çocuğun zihin gelişimi, dil gelişimi, motor gelişimi, karakter gelişimi açısından şekillendiği evredir. İlk yılların en önemli ve dikkat çekici gelişim parametresi ise dil ve konuşma gelişimidir. Önemlidir, çünkü çocuğun sağlıklı geliştiğinin en önemli göstergesidir. Dil yeteneği, genetik olarak programlıdır ve kültürel unsurlarla pekiştirilir ancak motor beceriler, zeka gelişimi ve duygusal gelişim ile de çok yakından bağlantılıdır. Etkili dil kullanımını çocuğun zihinsel, duygusal ve motor beceriler açısından da sağlıklı büyüdüğünü gösterir, çünkü o becerilerle gelişir konuşma. İlk yıl primitif (ilkel, basit) taleplerin aracıdır dil, ikinci yıl duygularla ve düşüncelerle dil buluşur. Çocuğun ilk yılı prelinguistik (söz…

Kendi kendini uyarma (mastürbasyon) davranışı, okul öncesi çocuklarda oldukça sık görülmekte. Daha büyük yaşlar için anlaşılır olan bu durumun bu kadar erken yaşta ve yoğun olarak ortaya çıkması pek çok ebeveyn için bazen kafa karıştırıcı olabiliyor. Anne babalar için, bir zamanlar kendileri de aynı durumu yaşamış olsalar da çocuklarının mastürbasyon yaptığını kabul etmek zordur. Oysa mastürbasyon, çok erken yaşlarda bile görülebilecek bir gelişim aşamasıdır. Aslında cinsel açıdan reaksiyon verme kapasitesi çok erken başlar ve bebekliğin ilk aylarında dahi basit haz alma davranışları dikkatli ebeveynler tarafından fark edilebilir. Çocuğun yaşı ilerleyip de kendi cinsiyetinin ayırdına vardıkça ve kendi bedeni üzerinde denetimi arttıkça cinsiyet farkı gözetmeksizin özellikle 3-6 yaşlar arasında daha ritmik…